DE STORMRUITER, EEN GROOTS MUZIEKTHEATERSPEKTAKEL IN WTC EXPO IN LEEUWARDEN

De Stormruiter is één van de grootste van honderden producties die Leeuwarden-Fryslân als Culturele Hoofdstad van Europa in 2018 te bieden heeft. De musicalvoorstelling wordt in september en oktober opgevoerd in het WTC Expo in Leeuwarden waar per voorstelling maar liefst zo’n 4.500 mensen komen kijken. Alle beschikbare kaarten waren in no time uitverkocht! Het script is gebaseerd op de bij ons nauwelijks bekende negentiende eeuwse novelle ‘Der Schimmelreiter’ van Theodor Storm maar het is een klassieker in de Duitse literatuur. De Stormruiter vertelt het dramatische levensverhaal van de ambitieuze dijkgraaf Hauke Haien, die maar één doel voor ogen heeft: een dijk bouwen die de eeuwen trotseert.

Twee grote thema’s
De samenstelling en regie van De Stormruiter is in handen van Jos Thie, bekend van enorme theatervoorstellingen op locatie, zoals ABE!, Peer Gynt, Orfeo, Kening Lear en Faderpaard en niet te vergeten zijn samenwerking met Jochem Myjer en dj Armin van Buuren. “De Stormruiter is een groots muziektheaterspektakel waarin meer dan honderd Friese paarden een belangrijke rol spelen en een topcast met onder andere Jelle de Jong, Annemaaike Bakker, Ellen ten Damme en honderden toneelspelers en figuranten. De speciaal voor deze voorstelling gecomponeerde muziek wordt live gespeeld door de Wëreldbänd en koorleden uit Friesland en van daarbuiten”, vertelt een gepassioneerde Thie, schrijver en regisseur van deze epische vertelling. “In mijn bewerking gaat het over twee grote thema’s: de eeuwige strijd van de mens tegen het water en het ontstaan van het Friese paardenras. In de 18e eeuw was er elk jaar wel een overstroming dat grote delen van Friesland onder water zette. Daarnaast heb ik al jaren een fascinatie voor het Friese paardenras. Het is ontstaan uit een kruising van het grove boerdenpaard en een warmbloedig Spaans ras. Het resultaat is een krachtig paard maar tegelijk gracieus. Bovendien zijn het fenomenale theaterdieren. In dit theaterstuk kon ik beide thema’s verbinden in een grote voorstelling en het paste mooi in de programmering van Culturele Hoofdstad.”

Videopanorama
“Het verhaal speelt zich af in 1750 in een dorpsgemeenschap aan de Friese waddenkust en gaat over een echtpaar, Hauke en Elke. Ze vinden elkaar in hun passies; Hauke wil stevige dijken bouwen en zijn jonge vrouw Elke wil het Friese paardenras verbeteren”, vervolgt Thie. “Een ondernemend koppel dat de vooruitgang helpt maar ze ontmoeten op hun pad ook tegenstand van mensen die dat allemaal niet zo zien zitten. Moet je Gods schepping wel naar je hand zetten? En hoe hoog moeten de dijken worden om je echt veilig te voelen? Het is een thema dat nu nog steeds actueel is. Het stuk wordt gespeeld in een decor van honderd meter breed en vijftig meter diep waarbij soms wel vijftig paarden en tientallen acteurs tegelijk op het toneel staan. En alle mogelijke theatertechnieken worden in deze voorstelling toegepast. Verder bestaat de hele achtergrond uit een gigantisch scherm dat als een horizon met videobeeld functioneert. Dit videopanorama speelt een enorm belangrijke rol in deze voorstelling. Niet alleen als letterlijke achtergrond maar ook als visuele verbeelding. Soms is het beeld abstract, soms cartoonesk, heel overrompelend of juist heel bescheiden. Door z’n grootte heeft het immens veel mogelijkheden. Daarom werk ik ook nu in deze productie samen met video-ontwerper Arjen Klerckx. Arjen is een van de weinige specialisten in Nederland die video en theater laat samenvloeien. Hij is heel technisch onderlegd en weet vooral wat theater nodig heeft.” En alle mogelijke theatertechnieken worden in deze voorstelling toegepast. Verder bestaat de hele achtergrond uit een gigantisch scherm dat als een horizon met videobeeld functioneert. Dit videopanorama speelt een enorm belangrijke rol in deze voorstelling. Niet alleen als letterlijke achtergrond maar ook als visuele verbeelding. Soms is het beeld abstract, soms cartoonesk, heel overrompelend of juist heel bescheiden. Door z’n grootte heeft het immens veel mogelijkheden. Daarom werk ik ook nu in deze productie samen met video-ontwerper Arjen Klerckx. Arjen is een van de weinige specialisten in Nederland die video en theater laat samenvloeien. Hij is heel technisch onderlegd en weet vooral wat theater nodig heeft.”

Verbeelding is belangrijk
“Dit is de achtste voorstelling waar Jos en ik samenwerken. Daardoor weet ik hoe Jos denkt en wat hij wil”, licht Arjen toe. “We praten nu al ongeveer vier jaar over dit theaterstuk met een projectie-achterwand van tachtig meter breed en acht meter hoog. Verbeelding is heel belangrijk in dit verhaal; bewegend beeld maar ook stilstaand en 3d-animaties. Elke scene probeer je in te vullen, rekening houdend met de muziek en de enscenering. Wat past wel, wat past niet. We mogen ook gebruik maken van archiefmateriaal van filmaker Ruben Smit die hij maakte voor zijn nieuwste natuurfilm over het Wad. We gebruiken unieke filmbeelden van Ruben die nog nooit eerder vertoond zijn.”

Laserprojectoren
In De Stormruiter worden vijf laserprojectoren gebruikt die op acht meter hoogte aan het plafond hangen. Arjen: “Voor dergelijke theater- en live eventproducties met videoprojectie is Panasonic doorgaans de norm wat betreft kwaliteit en betrouwbaarheid. In een ruimte met veel theaterverlichting is het essentieel om een krachtige projector te hebben met veel lichtoutput. In deze voorstelling maken we gebruik van vijf PT-RZ31K projectoren met ieder 31.000 Lumen lichtopbrengst. Een groot voordeel is bovendien dat de projectoren stil zijn en door de Dual Laser techniek altijd maximaal kunnen presteren. We willen de toeschouwers, of deze nu komen voor de première of laatste voorstelling dezelfde topbeleving geven. Faber AV, leverde de projectoren. We gebruiken verder een mediaserver van Hippo die van alle vijf de projectoren de verschillende fragmenten in hoge resolutie samenvoegt en zorgt dat alles soepel verloopt. Dus de projectoren, de mediaserver en de content, die ik verzorg, komen in deze voorstelling mooi samen. Het resultaat is prachtig! De Stormruiter is wat mij betreft een absoluut hoogtepunt in het programma van Leeuwarden-Fryslân 2018!” 

Eénmalige topproductie
De Stormruiter is geschreven in opdracht van het Koninklijk Friesch Paarden-Stamboek (KFPS) en Stichting Faderpaard. Deze stichting zet zich in voor het behoud van het Friese paard en het onderstrepen van de culturele waarde van dit prachtige dier. Er waren aanvankelijk vijftien voorstellingen geprogrammeerd maar de belangstelling was zo overweldigend dat ze heel snel waren uitverkocht. De organiserende Stichting Faderpaard heeft daarom besloten voorstellingen toe te voegen. “De Stormruiter is altijd gepresenteerd als een éénmalige topproductie die niet verlengd wordt”, verklaart Thie. ”Binnen het speelschema zat toch nog ruimte voor zeven extra voorstellingen. Om de hoge kwaliteit van de voorstelling te kunnen garanderen in combinatie met wat je kunt vragen van mens en dier was dit het maximaal haalbare aantal. Alles is uitverkocht maar de ervaring leert dat er altijd kaarten terugkomen. Dus de mensen die de voorstelling toch willen zien moeten zich op een wachtlijst laten plaatsen!”